Instalacje wewnętrzne w budynku

To instalacje wewnętrzne sprawiają, że bliżej nieokreślone pomieszczenia w budynkach zaczynają pełnić odpowiednie funkcje. Najlepiej, aby funkcje te były określone już na etapie projektowania, by potem bez przeszkód i dodatkowych inwestycji, móc podłączyć wszystkie niezbędne nam urządzenia. Warto również pamiętać, że realizacja większości instalacji wymaga, żeby ich projekt, wykonanie i odbiór były przeprowadzane przez osoby z odpowiednimi uprawnieniami branżowymi.


Wyróżniamy następujące rodzaje instalacji wewnętrznych:

  • INSTALACJA ELEKTRYCZNA

Jest niezbędna do zasilania w energię elektryczną szeregu urządzeń jak: wyposażenie RTV i AGD, oświetlenie, kocioł, domofon, brama itp.

Na instalację elektryczną składa się wiele urządzeń elektroenergetycznych (takich jak: przewody, wyłączniki nadprądowe i różnicowoprądowe, bezpieczniki, aparatura pomiarowa itp.) przeznaczonych do doprowadzenia energii elektrycznej z sieci do poszczególnych odbiorników (gniazdek wtyczkowych, punktów oświetleniowych lub podłączonych na stałe urządzeń pobierających energię elektryczną). Aby dobrze zaprojektować instalację elektryczną, należy określić zapotrzebowanie na energię, biorąc pod uwagę szacowaną liczbę urządzeń podłączonych do prądu (zarówno tych używanych wewnątrz, jak i zewnętrznych). W lokalach mieszkalnych z tradycyjnymi urządzeniami (oświetlenie, sprzęt RTV i drobny sprzęt AGD) występuje na ogół instalacja jednofazowa, o napięciu znamionowym 220 V. Do podłączenia urządzeń o dużej mocy (np. ogrzewanie elektryczne, kuchenka elektryczna, podgrzewacze wody) konieczna jest instalacja trójfazowa, w której napięcie pomiędzy kolejnymi przewodami fazowymi wynosi 380 V. Instalacja wymaga projektu, wykonania i odbioru przez osobę o specjalnych uprawnieniach (elektroenergetycznych)

W zależności od sposobu montażu przewodów elektrycznych rozróżnia się instalacje:

  • podtynkowe – gdzie przewody elektryczne (zwykle o przekroju okrągłym) ukryte są w specjalnych rurkach ochronnych – tzw. peszlach - w ścianach. Montaż takiej instalacji jest dosyć kosztowny z uwagi na konieczność kucia ścian, ale ewentualna naprawa, czy wymiana przewodów nie jest później problematyczna;
  • natynkowe – tu przewody prowadzone są w listwach maskujących ułożonych bezpośrednio na ścianach. Jest to najwygodniejszy sposób montażu, a także najłatwiejszy w obsłudze w przypadku konieczności przeprowadzenia ewentualnej naprawy czy wymiany. Metoda najczęściej stosowana w pomieszczeniach biurowych czy przemysłowych, rzadziej w mieszkalnych;
  • wtynkowe – w tym przypadku wielożyłowe, najlepiej płaskie, przewody elektryczne układa się na ścianach i maskuje tynkiem. Metoda jest stosunkowo niedroga, problematyczna jest natomiast późniejsza wymiana elektryki w przypadku awarii; podłogowe - tu kable, prowadzone w peszlach, montowane są pod podłogą. Metoda wymaga dużej dokładności i wprawy, ze strony instalatorów. Duży jest też koszt ewentualnej naprawy, czy wymiany przewodów.
  • INSTALACJA WODNO-KANALIZACYJNA

Celem instalacji wodno – kanalizacyjnej jest zaopatrzenie w wodę wszystkich punktów poboru oraz odprowadzenie z budynku powstałych podczas jej używania ścieków. Doprowadzeniem wody do budynku zajmuje się instalacja wodna. Najczęściej źródło wody stanowi sieć wodociągowa lub studnia, od których jednym przyłączem woda jest doprowadzana pod ciśnieniem do budynku. Wewnątrz budynku następuje rozdzielenie głównego przewodu na sieć dostarczającą wodę do punktów odbioru. Na instalację wodną składają się: rury, łączki i kształtki, dzięki którym łączone są różne odcinki instalacji oraz armatura: zabezpieczająca (filtry), pomiarowa (wodomierze) i czerpalna (baterie i zawory). Zasilenia wodą wymagają łazienka (wanna, prysznic, umywalka, bidet), kuchnia (zlew, zmywarka, a nawet nowoczesny ekspres do kawy) toalety, pralnia oraz kotłownia (jeśli decydujemy się na wodną instalację grzewczą). Warto również pamiętać o zasileniu wodą instalacji do podlewania ogrodu. Zadaniem instalacji kanalizacyjnej jest przede wszystkim odprowadzenie nieczystości komunalnych z miejsc, do których dostarczana jest woda (poza wodą do podlewania ogrodu). Kanalizacja zarządza też gospodarką wodami opadowymi, które mogą być skierowane do kanalizacji deszczowej (o ile mamy do niej dostęp) lub zagospodarowane na potrzeby właściciela nieruchomości (stawy, oczka wodne, systemy rozsączające czy zbiorniki do powtórnego wykorzystania deszczówki przez zasilenie toalety). Na instalację kanalizacyjną składają się rury kanalizacyjne odprowadzające ścieki z punktów odbioru wody, piony kanalizacyjne, które przekazują ścieki do kolektora odprowadzającego ścieki do kanalizacji, szamba lub przydomowej oczyszczalni. System wymaga również zastosowania syfonów, rewizji, wpustów podłogowych czy wywiewek wentylacyjnych. Instalacja pracuje zwykle grawitacyjnie, więc podstawą jej zaprojektowania jest zachowanie odpowiednich spadków lub tam, gdzie nie jest to możliwe, zastosowanie zbiorników i odpowiednich pomp.

  • INSTALACJA GRZEWCZA

Za zapewnienie optymalnej temperatury w pomieszczeniach użytkowych odpowiada instalacja grzewcza. Często jej dodatkową funkcją jest również dostarczanie ciepłej wody użytkowej. Instalacja grzewcza może korzystać z następujących źródeł energii: paliwa stałe (węgiel, brykiet, drewno, ekogroszek), olej opałowy, gaz, prąd lub coraz częściej stosowane pompy ciepła. Ciepło może być również dostarczane do budynku z lokalnej elektrociepłowni. Najpopularniejszym sposobem na ogrzewanie domu jest centralne ogrzewanie, w którym  kluczowym elementem instalacji jest kocioł lub pompa ciepła, a pozyskana energia jest rozprowadzane za pośrednictwem układu rur do grzejników umieszczonych w pomieszczeniach. Coraz częściej stosuje się również układy z ogrzewaniem podłogowym, w których ciepło jest oddawane do pomieszczenia przez odpowiednio ułożone pod podłogą przewody zasilane ciepłą wodą z kotła. Omawiając instalacje grzewcze, warto również wspomnieć o kominkach z płaszczem wodnym, które wydajnie dogrzewają pomieszczenia i dobrze współpracują z ogrzewaniem podłogowym, stanowiąc jednocześnie urokliwy element wyposażenia.

  • INSTALACJA GAZOWA

Instalacje gazowe stanowią źródło ciepła wykorzystywanego zarówno na cele grzewcze, jak i na potrzeby kuchenki gazowej. Instalacje gazowe mogą być zasilane:

  • gazem ziemnym – tu niezbędny jest dostęp do sieci gazowej;
  • gazem płynnym (propan butan) – tu konieczne jest wykorzystanie zewnętrznego zbiornika na gaz.


Instalacja gazowa składa się z przyłącza do gazociągu, kurka głównego, dopływu rozdzielczego, szafki z gazomierzem, pionu oraz przewodów użytkowych skierowanych do urządzeń gazowych. W skład instalacji gazowej wchodzą również takie elementy jak: rury, złączki, obejmy, armatura czerpalna, armatura regulacyjna, akcesoria ochronne i uszczelniające, a także reduktory ciśnienia. Przewody w instalacji gazowej powinny być układane na wierzchu ścian i mocowane obejmami. Przewodów nie powinno się przeprowadzać przez pomieszczenia mieszkalne. Co więcej, w przypadku instalacji na gaz płynny, nie można przeprowadzać przewodów przez pomieszczenia znajdujące się poniżej poziomu terenu.

  • INSTALACJE TELETECHNICZNE

Przystępując do budowy domu, warto pomyśleć również o instalacjach teletechnicznych takich jak: alarmy, domofon/wideodomofon, automatyczne bramy, internet, telefon, RTV/SAT, nagłośnienie, czy sieci komputerowe i systemy monitoringu. Wszystkie wymagają zaplanowania ich rozmieszczenia oraz okablowania. Jeżeli zrobimy to przed nałożeniem tynków, to unikniemy dodatkowych problemów związanych z ich układaniem.

Pogłębiaj swoją wiedzę, czytaj poradniki

Opracowanie, redakcja: A.K.

Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji.