Projektowanie budynków pasywnych

Przed podjęciem decyzji o budowie domu, a w szczególności domu pasywnego, należy przede wszystkim pomyśleć o odpowiedniej jego lokalizacji.

Oczywiście wskazane jest zrobienie tego jeszcze przed zakupem działki.

Najlepszą działką będzie bowiem taka, która pozwoli, aby dom był zorientowany na stronę południową. Z punktu widzenia architektonicznego, budynki pasywne winny mieć tzw. zwartą kompaktową zabudowę, oraz winne być osłoniętymi od niekorzystnych zjawisk atmosferycznych.

Niezbędna staje się też energooszczędna architektura, sprzyjająca ochronie cieplnej budynku. Ponadto w budynku takim powinny być:

  • pasywne systemy grzewcze
  • stolarka okienna o odpowiedniej wysokiej izolacyjności
  • systemy wentylacyjne (w tym system z rekuperacją, czyli odzyskiem energii)
  • zautomatyzowane elektroniczne sterowanie systemów grzewczych
  • przyczyniające się do zwiększenia ich sprawności
  • energooszczędny sprzęt AGD i RTV
  • energooszczędne oświetlenie



System zysków bezpośrednich to niewątpliwie najprostszy pasywny system grzewczy. W krajach zachodnich system ten jest stosowany już od ponad trzydziestu lat. Z tych doświadczeń wynika, że trudno jest zapewnić wymagany komfort cieplny i małe jednostkowe zużycie energii na ogrzewanie jedynie w oparciu o stosowane materiały o podwyższonej izolacyjności.

Jak wykazały badania, całkowita izolacja od otoczenia przebywających wewnątrz pomieszczenia ludzi miała ujemny wpływ na ich psychikę, zaś niepoddawanie się konstrukcji budynku naturalnym cyklom zmian otoczenia prowadziło do zawilgocenia i zagrzybienia się ścian.

Systemy pasywne to ideał dla budownictwa ekologicznego. Często tego typu obiekty nazywane są budynkami słonecznymi – solar hause. Projekt instalacji pasywnej jest poprzedzony wnikliwą analizą lokalnych warunków klimatycznych, określonych temperaturą otoczenia, prędkością i kierunkiem wiatrów natężaniem promieniowania słonecznego, ilością opadów, procesów zawilgocenia i wysychania ścian. Każdy tego typu projekt powinien być poprzedzony wnikliwą analizą uwzględniającą lokalne warunki klimatyczne.

Należy pamiętać o tym, że nie ma sensu zapożyczać projekty z innych stref klimatycznych, ponieważ może to doprowadzić do innego efektu, niż się oczekuje. Bezpośrednie zyski pasywne, czyli zyski z przeszklonych ścian od strony południowej to magazynowanie energii cieplnej promieniowania słonecznego we wnętrzu pomieszczeń. Ciepło jest magazynowe w ścianach i podłodze, a nawet meblach, w ten sposób zmagazynowana energia jest przekazywana do powietrza wewnątrz obiektu, tak aby podnieść jego wewnętrzną temperaturę. Aby nie dopuścić do przegrzewania się pomieszczeń w okresie letnim, stosuje się rolety lub specjalne okapy.

System ten ma też wadę polegającą na dużych wahaniach temperatury w ciągu doby, ale można temu zapobiec, stosując układy magazynujące energię charakteryzujące się dużą pojemnością cieplną i dużą bezwładnością, do których należą m.in. proste rozwiązania, takie jak umieszczanie na przeciwległych ścianach zbiorników z wodą [1]. W praktyce jednak rzadko stosuje się autonomicznie podobne układy. Są one zaś najczęściej uzupełnieniem innych słonecznych lub konwencjonalnych systemów grzewczych.

Należy również pamiętać, iż zbyt duże zyski ciepła będą powodowały sytuację, kiedy użytkownicy będą intensywnie wietrzyli pomieszczenia lub nawet je chłodzili. Innym sposobem rozwiązania tego problemu jest stosowanie materiałów zmiennofazowych (PCM). Trwają także badania nad systemami akumulującymi długookresowo ciepło, wykorzystując odwracalne reakcje chemiczne (TCM).

Literatura:

[1] Pluta Z. „Słoneczne instalacje energetyczne” , Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2007 str. 64-64

Pogłębiaj swoją wiedzę, czytaj poradniki

Opracowanie: mgr inż. Joanna Kopica, mgr inż. Radosław Turski.

Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji.