Wybieramy lokalizację, projekt, wykonawcę domu pasywnego
Domy pasywne to bardzo dobrze przemyślane budynki. I choć ich realizacja może być wykonywana w wielu technologiach, to wspólnym i kluczowym elementem jest umożliwienie pozyskiwania energii z otoczenia oraz ograniczenie strat ciepła poprzez zastosowanie odpowiednich materiałów i technologii, zachowanie idealnej szczelności i optymalnej izolacji na wszystkich etapach prac.
Wybór odpowiedniego wykonawcy
Budowa domu pasywnego to inwestycja wymagająca bardzo szczegółowego zaplanowania i jeszcze dokładniejszej realizacji. Najlepiej, aby już od momentu zaprojektowania budowę prowadził jeden sprawdzony wykonawca. Jego właściwy wybór decyduje w dużej mierze o powodzeniu całej inwestycji, bo to jego zadaniem będzie zadbanie o odpowiednie materiały, wybór podwykonawców na poszczególnych stopniach realizacji budowy i zagwarantowanie, że wszystkie prace będą wykonane z odpowiednią jakością. Wskazane jest sprawdzenie, czy pracownicy realizujący poszczególne etapy wznoszenia budynku posiadają odpowiednie certyfikaty lub licencje uzyskane po odbyciu specjalistycznych szkoleń i czy mają referencje od poprzednich inwestorów. Warto też wiedzieć, że wielu producentów materiałów budowlanych dysponuje działem doradztwa technicznego, który może również służyć pomocą przy wyborze firm wykonawczych. Na rynku istnieją również fabryki gotowych domów modułowych, w których można zamówić dom pasywny wraz z montażem, a nawet wykończeniem. Jest to rozwiązanie nieco droższe, ale o tyle bezpieczniejsze, że wykonawca jest w stanie zadbać i skontrolować jakość wykonania poszczególnych elementów i połączeń jeszcze na etapie produkcji. Daje również gwarancję na cały dom, wraz ze znajdującym się w nim i zamówionym wyposażeniem.
Lokalizacja
Podczas projektowania domu pasywnego pod uwagę należy wziąć szereg czynników związanych z lokalizacją działki: jej kształt i położenie wobec stron świata, ukształtowanie terenu, najbliższe sąsiedztwo (las, wzniesienie itp.) oraz nasłonecznienie. Najlepiej, aby jej kształt pozwalał na usytuowanie budynku w taki sposób, aby od strony południowej, wschodniej oraz zachodniej znajdowały się największe przeszklenia, a strefa wejścia do domu ulokowana była od północy i została możliwie najbardziej zabudowana (jak najmniej okien), co dodatkowo chroni budynek przed stratami ciepła. Pod uwagę należy też wziąć możliwości przyszłego zagospodarowanie działki, zwłaszcza nasadzenia roślinności. Na przykład umieszczenie od strony południowej drzew, które latem rzucają cień i chronią pomieszczenia przed nadmiernym nagrzewaniem się, a jesienią, zrzucając liście, umożliwiają pozyskanie większej ilości energii słonecznej przez okna. Od strony północnej warto natomiast umieścić roślinność stanowiącą ochronę przed wiatrem jak: krzaki, pnącza, czy rośliny iglaste. Co ciekawe, większą ochronę stanowią rośliny zasadzone po łuku, niż te znajdujące się w linii prostej.
Bryła budynku
Dom pasywny nie znajdzie uznania u miłośników wykuszy, lukarn czy balkonów. Jego bryła powinna być możliwie najprostsza — oparta na planie prostokąta, z płaskim, albo jedno- lub dwu- spadowym dachem. Każdy narożnik, kąt czy dodatkowe zagięcie przegród to miejsca trudne do zaizolowania i potencjalne źródło tworzenia się mostków cieplnych, więc aby uzyskać możliwie najlepsza parametry szczelności budynku, należy ich unikać.
Rozplanowanie pomieszczeń
W domach pasywnych rozplanowanie pomieszczeń ma kluczowe znaczenie, bo ich właściwy układ sprzyja pozyskiwaniu ciepła i zatrzymywaniu go w budynku oraz chroni przed przenikaniem zimnego powietrza z zewnątrz. Pomieszczenia grupuje się w strefy w taki sposób, aby obok siebie znajdowały się przestrzenie o zbliżonych temperaturach. Od strony północnej lokalizuje się pomieszczenia nieogrzewane jak: wejście, przedsionek, klatka schodowa czy garaż, które pełnią funkcję bufora temperatur z zewnątrz. Dalej lokuje się miejsca należące do strefy magazynowania jak: składziki, spiżarnie, pralnie, garderoby i schowki, które tworzą bufor wewnętrzny, bo temperatura w nich panująca zwykle jest nieco niższa niż w pomieszczeniach mieszkalnych. W strefie tej mogą się również znaleźć pomieszczenia rzadziej używane — jak pokoje gościnne, przy czym te ostatnie często też umieszcza się na poddaszu, dzięki czemu można w nich obniżyć temperaturę ogrzewania, kiedy nie są użytkowane. Od strony południowo — wschodniej i południowo — zachodniej wyznacza się pomieszczenia mieszkalne, takie jak sypialnie, czy kuchnie. W strefie zysków słonecznych – czyli od południa, powinien być zlokalizowany pokój dzienny, w którym mieszkańcy przebywają najczęściej i którego ściana południowa zaopatrzona będzie w duże przeszklenia, a często nawet w dodatkowy ogród zimowy, stanowiący strefę dodatkowych zysków cieplnych. Takie rozplanowanie przestrzeni domu najlepiej zabezpiecza zarówno przed stratami ciepła, jak i zapewnia odpowiedni poziom wykorzystania energii z promieniowania słonecznego. Rozlokowanie pomieszczeń w budynku pasywnym nie jest tak proste, jak się wydaje i wymaga gruntownego przemyślenia. Niektóre z pomieszczeń powinny być jeszcze dodatkowo zgrupowane, w związku z pełnionymi przez nie funkcjami. Na przykład kuchnia, łazienki i toalety powinny ze sobą sąsiadować, bo to znacznie ułatwia prowadzenie instalacji i ogranicza straty ciepła na przewodach.
Chcesz wiedzieć więcej?
Opracowanie redakcja [A.K.].
Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji.
