Na czym polega budownictwo pasywne?

Budynki zeroenergetyczne, energooszczędne oraz pasywne – te trzy nazwy wyznaczają nowoczesne trendy w budownictwie.

Hasła te odmieniane są przez wszystkie przypadki, choć nadal wiele osób nie widzi między nimi dużej różnicy. Poniżej dowiesz się, czym różnią się tego typu budynki i dlaczego są ostatnio tak popularne.

Co to jest budownictwo pasywne?

Definicja domu pasywnego określa budynki, których roczne zapotrzebowanie energetyczne jest mniejsze lub równe 15 kWh/m². Mowa tutaj gównie o energii pierwotnej, która służy do ogrzewania i oświetlania pomieszczeń. W limit ten wliczają się także energia zużyta przez urządzenia czy przygotowanie ciepłej wody. Tak wyśrubowane normy wymagają wielu nowoczesnych rozwiązań, a także zastosowania specjalnych materiałów. W jaki sposób zostaje zminimalizowane zapotrzebowanie energetyczne takiego budynku? Istnieje wiele rozwiązań pozwalających na osiągnięcie tak dobrych wyników w budynku pasywnym.

Jak zbudować dom pasywny?

Budownictwo pasywne zaczyna się od dobrze wykonanego projektu. Już na tym etapie trzeba iść na mocne ustępstwa. Bowiem bryła budynku ma ogromne znaczenie na zapotrzebowanie energetyczne. Także ułożenie budynku względem stron świata pomaga poczynić duże oszczędności. Jednak również użyte materiały mają ogromne znaczenie w budownictwie pasywnym budynków wielorodzinnych. Najważniejsza wydaje się izolacja użyta w budowie domów pasywnych. Nie chodzi tu jedynie o właściwe ocieplenie ścian budynku, ale także dachu, skosów czy fundamentów. Warstwa izolacji sięga nawet 330 cm, a do wykonania izolacji wykorzystuje się materiały termoizolacyjne, maksymalnie uniemożliwiające przenikanie ciepła. Jednym z takich materiałów jest pianka poliretanowa. Systemy izolacji związane z piankami PUR charakteryzują się doskonałą szczelnością, przy czym są bardzo łatwe w aplikacji. Dodatkowe izolacje natryskowe pozwalają docieplić inne elementy konstrukcji budynku.

Idea ciepłego domu

Idea ciepłego domu, w którym koszty ogrzewania są minimalne, nie jest nowa. Jednak zastosowanie nowoczesnych technologii i wiedzy projektowej pozwala osiągnąć tak rewelacyjne efekty. Ogromny postęp w tej dziedzinie potwierdzają zmiany prawne. Minimalna izolacja termiczna, określona w przepisach budowlanych, wzrosła rok temu w związku z możliwościami dzisiejszych materiałów termoizolacyjnych. W budownictwie pasywnym zasady ograniczają się przede wszystkim do maksymalnego obniżenia kosztów ogrzewania i zapotrzebowania budynku na energię elektryczną. Proces ten wspomagany jest instalacją paneli fotowoltaicznych w budownictwie pasywnym. Opłacalność takiej inwestycji znacząco rośnie, ponieważ największe koszty eksploatacji budynku są zmniejszone do minimum. Oznacza to ogromne oszczędności czynione każdego roku. Co więcej, będą one trwałe, ponieważ z czasem domy pasywne nie ulegają zużyciu – cały czas będą równie dobrze utrzymywać ciepło we wnętrzu.

Dom pasywny, a dom energooszczędny – jakie są różnice?

Czym różnią się podstawowe pojęcia w budownictwie energooszczędnym i pasywnym? Główna różnica jest w wymaganiach. Domy pasywne muszą spełniać dużo ostrzejsze normy niż budynki energooszczędne. W przypadku tych drugich właściciel ma większy wpływ na wygląd budynku oraz inne jego parametry. Nie musi także stosować wszystkich technologii. Domy energooszczędne pozwalają zmniejszyć rachunki za ogrzewanie, jednak nie ograniczając wyboru odnośnie do innych parametrów domu. Dom pasywny zmniejsza rachunki do minimum, jednak kosztem pewnych wyrzeczeń i ograniczeń. Budownictwo pasywne i budownictwo energooszczędne rozwijają się bardzo dynamicznie, a wybór rozwiązania zależy wyłącznie od właściciela. Istnieje jeszcze pojęcie domu zero energetycznego. Jest to budynek, który jest samowystarczalny pod kątem energetycznym. Najlepsza forma oszczędności wymaga w tym przypadku ogromnej samodyscypliny, jednak pozwala uniezależnić się od energii elektrycznej z zewnątrz.

Technologie w budownictwie pasywnym

Budownictwo pasywne i materiały budowlane to nierozerwalne połączenie. Jednak nawet najlepsza izolacja cieplna nie umożliwi stworzenia domu pasywnego. Do tego potrzebne są także nowoczesne technologie. Jedną z nich może być rekuperacja. Jest to mechaniczna wentylacja połączona z odzyskiwaniem ciepła. W ten sposób nie ma strat energii cieplnej, a jednocześnie do domu dostarczane jest świeże powietrze o wyższym natlenieniu. Użycie rekuperacji w domach pasywnych oznacza często rezygnowanie z otwierania okien. Nie jest to potrzebne, ponieważ wietrzenie budynku odbywa się za pomocą wentylacji. Innym urządzeniem, które często spotyka się w domach pasywnych, jest pompa ciepła. Posiada ona największą wydajność. Związane jest to z tym, że pompa ciepła nie produkuje energii cieplnej, a jedynie ją transportuje z dworu do domu. Dzięki temu można uzyskać sprawność (jako stosunek pobranej energii elektrycznej do uzyskanego ciepła) powyżej 300%. Budownictwo pasywne to technologie fotowoltaiczne. Instalacja fotowoltaiczna pozwala na pobieranie energii elektrycznej z własnej, niewielkiej elektrowni przy domu. W ten sposób jeszcze bardziej zmniejsza się uzależnienie takiego domu od sieci energetycznej.

Projekt domu pasywnego

Projekt domu pasywnego musi zawierać wszystkie powyższe wskazówki. Bryła budynku ma charakterystyczny, prosty kształt. Jest też bardzo foremna, aby zmniejszyć ilość ścian zewnętrznych. Budowa domu pasywnego to pogodzenie się z taką formą budynku, ale także z jego wyposażeniem. Często instalowane jest w nich ogrzewanie podłogowe wraz z pompą ciepła. Potrzebne jest zaprojektowanie także rekuperacji oraz instalacji fotowoltaicznej. W ten sposób można maksymalnie zmniejszyć pobór energii elektrycznej z sieci. Choć niewątpliwie budowa takiego domu umożliwia ogromne oszczędności, a mieszkanie w nim jest bardzo komfortowe dzięki wielu automatycznym systemom, estetycznie na pewno trzeba iść na dalekie kompromisy. Dlatego też wciąż nie jest to bardzo popularne rozwiązanie. Dużo osób decyduje się jednak na budynek energooszczędny, który przynosi mniejsze oszczędności, ale za to można urządzić go po swojemu bez żadnych ograniczeń. Budynki energetyczne także posiadają takie rozwiązania jak fotowoltaika, pompy ciepła czy rekuperacja. Ponadto są one odpowiednio izolowane, by maksymalnie zmniejszyć zapotrzebowanie energetyczne budynku.

Dachy w budownictwie pasywnym

Budynki pasywne muszą mieć proste kształty. Wymóg ten dotyczy także dachu. Najlepiej sprawdzają się w tym przypadku dachy dwuspadowe oraz jednospadowe. Natomiast całkowicie prostą formę uzyskuje się dzięki dachom płaskim. Zmniejszenie powierzchni dachu minimalizuje bowiem powierzchnię, przez którą ciepło może uciekać z domu na zewnątrz. W związku z tym, że ciepło porusza się do góry, konieczna jest odpowiednia izolacja dachu – większa niż w przypadku ścian. Jej grubość wynosi zazwyczaj minimum 30 cm. W ten sposób udaje się ograniczyć uciekanie ciepła nawet o 30% względem standardowych domów. Wśród pokryć dachowych najczęściej stosuje się dachówki ceramiczne, betonowe, a również blachodachówkę i blachę płaską w formie wygodnych w montażu paneli.