W nowoczesnym, ale i modernizowanym budownictwie odchodzi się od tradycyjnego systemu wentylacji grawitacyjnej: powodem są nie tylko generowane przez nią straty ciepła. W myśl obowiązujących od 2021 roku przepisów, zastosowanie wentylacji grawitacyjnej przyczynia się do zwiększenia wartości wskaźnika efektywności energetycznej budynku, tym samym uniemożliwiając uzyskanie pozwolenia na budowę. Alternatywą jest system wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła: rekuperacja pozwala nie tylko na uzyskanie odpowiedniego wskaźnika współczynnika EP, ale zapewni inwestorom komfort użytkowania domu i spore oszczędności. By jednak czerpać z korzyści jakie przynosi rekuperator, konieczny jest projekt wentylacji mechanicznej. Sprawdź, co wyróżnia dobry projekt rekuperacji, na jakim etapie budowy domu myśleć o instalacji wentylacyjnej, ile kosztuje projekt wentylacji i poznaj argumenty, dzięki którym raz na zawsze rozwiejesz wątpliwości dotyczące montażu rekuperatora!
Każdy budynek: zarówno mieszkalny, jak i użyteczności publicznej musi być wentylowany. Poprzez wentylację poprawiamy jakość powietrza, usuwając produkowany przez nas dwutlenek węgla. Tradycyjny, stosowany od lat system wentylacji grawitacyjnej bazował głównie na nieszczelnościach okien i drzwi oraz mostkach termicznych naszych domów. W działaniu wentylacji grawitacyjnej ważna jest konwekcja: dzięki różnicy ciśnień, temperatury i ciśnienia nagrzane powietrze jest wypychane z budynku, a w jego miejsce wtłaczane są chłodniejsze masy.
Wtłaczane do zewnątrz budynku powietrze napływa do pomieszczeń w sposób niekontrolowany, dodatkowo nie jest filtrowane, co oznacza że oddychamy powietrzem słabej jakości. W nowo powstających budynkach wentylacja grawitacyjna nie ma racji bytu, ze względu na technologię: budujemy w sposób energooszczędny, czyli przede wszystkim szczelny: w powstających domach nie ma miejsca na uciekające poprzez okna ciepło czy mostki termiczne.
Zatrzymanie ciepła w budynku jest priorytetem każdego inwestora: nowe warunki techniczne zmuszają do szukania rozwiązań, które zmniejszą wskaźnik zapotrzebowania energetycznego budynku, ale to nie jedyny argument. Szczelny i ciepły system budownictwa to przede wszystkim korzyści finansowe: oszczędzimy w ten sposób na ogrzewaniu oraz użytkowaniu domu. Dzięki wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła możemy także poprawić komfort życia i swoje zdrowie.
Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła wymusza ruch powietrza w budynku oraz jego wymianę za pomocą centrali wentylacyjnej i zasilanych elektrycznie wentylatorów. Istnieją różne rodzaje wentylacji mechanicznej, skupmy się jednak na najbardziej korzystnym, ale i powszechnym jej rodzaju, jakim jest wentylacja nawiewno-wywiewna z odzyskiem ciepła, czyli rekuperacja. Podobnie jak wentylacja nawiewno-wywiewna, opiera się na dystrybucji powietrza wentylacyjnego za pomocą sieci przewodów wentylacyjnych, którymi tłoczone jest przefiltrowane, a zatem wolne od zanieczyszczeń, smogu i kurzu powietrze, jednak na tym podobieństwa się kończą: różnicą w budowie centrali nawiewno-wywiewnej, a centrali rekuperacyjnej jest obecność w niej wymiennika ciepła. To dzięki niemu powietrze usuwane przekazuje swoje ciepło powietrzu nawiewanemu z zewnątrz, co pozwala na znaczne obniżenie kosztów ogrzewania świeżego powietrza dostarczanego do budynku. By jednak instalacja wykonana została zgodnie ze sztuką budowlaną i przynosiła oczekiwane rezultaty, konieczny jest projekt systemu rekuperacji.
Projekt rekuperacji musi zostać przygotowany dla konkretnego budynku, w oparciu o projekt domu, a zwłaszcza jego parametry techniczne i konkretne założenia zawarte w projekcie architektoniczno-budowlanym. Należy pamiętać, że projekt wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła jest dokumentacją techniczną, konieczną do uzyskania pozwolenia na budowę , a więc musi być wykonany przez doświadczonego projektanta z uprawnieniami budowlanymi.
Projekt wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła składa się z części opisowej oraz rysunków technicznych.
Wiesz już, że gotowy projekt wentylacji mechanicznej powinien zawierać szczegółowe informacje o parametrach inwestycji, ulokowaniu anemostatów wywiewnych i nawiewnych, czerpni i wyrzutni, wymiarach kanałów wentylacyjnych, pomieszczeniu gdzie zamontowana zostanie centrala wentylacyjna, a także o tym czy inwestor decyduje się na gruntowy wymiennik ciepła oraz czy jest w posiadaniu instalacji pompa ciepła lub innego systemu, który powinien współpracować z centralą wentylacyjną. Coraz częściej inwestorzy zadają jednak pytanie o zasadność samego projektu. Czy rekuperację możemy zamontować samodzielnie, pomijając projekt wentylacji? Odpowiadając krótko: tak, rekuperator możemy zamontować samodzielnie. Czy warto decydować się na montaż rekuperacji we własnym zakresie? Nie: poznaj listę za i przeciw rekuperacji bez projektu.
Argumentem przemawiającym za samodzielnym montażem rekuperatora dla domu jednorodzinnego są oszczędności: nie zlecamy usługi firmie zewnętrznej, zatem nie płacimy ani za projekt wentylacji mechanicznej, ani za przeprowadzenie instalacji całego systemu. Jednak korzyści finansowe są w tym wypadku pozorne. Dlaczego? Sprawdź wady montażu instalacji rekuperatora bez uprzedniego projektu.
By poprawnie zamontować instalację wentylacji mechanicznej, którą charakteryzuje odzysk ciepła, musimy się wystrzegać kilku istotnych błędów o których laik, ale także monterzy innego typu instalacji (np. elektrycy) nie mają w pełni wiedzy:
Profesjonalny montaż na podstawie projektu zawierającego dokładne szacunki czy komponenty wysokiej jakości: to nie jedyne korzyści, które zyska inwestor decydując się na kompleksową usługę instalacji rekuperatora, uwzględniającą projekt systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła:
Ceny za wykonanie profesjonalnego projektu wykonawczego wentylacji mechanicznej dla budynku jednorodzinnego oscylują w okolicach 1300 zł. Jednak praktyką niektórych firm jest wykonywanie projektu gratis przy okazji zlecenia montażu instalacji przez tę firmę. Co wpływa na ostateczny koszt systemu rekuperacji?
Uśrednione koszty montażu wahają się między 12.000, a 15.000 zł. Kubatura domu i technologia wykonania mają wpływ na koszt wykorzystanego do użytego w trakcie instalacji materiału, a także niezbędnego nakładu pracy i jej czasu. Im większy budynek, tym więcej wyniesie nas instalacja. Więcej zapłacimy także za zaprojektowanie systemu.
Inwestor ma do wyboru pracę na dwóch typach materiału: począwszy od instalacji wykonanych na rurach ze zwijanej stali ocynkowanej typu spiro, przez łatwiejsze w ukryciu w przegrodach budowlanych lub w konstrukcji budynku systemy rozdzielaczowe lub systemy w pełni oparte na tworzywie sztucznym, takim jak HDPE (polietylen o wysokiej gęstości). Rosnące koszty stali spowodowały, że instalacje na rurach spiro nie należą już do najtańszej półki cenowej: opłacalne dla inwestora są obecnie systemy oparte na przewodach z tworzywa sztucznego. Ich niewątpliwym atutem poza ceną jest także trwałość, żywotność oraz doskonałe parametry akustyczne oraz izolacyjne.
Wydajny i dopasowany do oczekiwań i warunków technicznych, rekuperator to największa część wydatków związanych z zaprojektowaniem i zainstalowaniem wentylacji mechanicznej w pomieszczeniu. Rynek HVAC oferuje jednak inwestorom urządzenia różnego typu z uwzględnieniem produktów z niższej półki cenowej.
Dodatkowe koszty
Wzbogacenie instalacji o dodatkowe filtry antysmogowe, wykonanie instalacji gruntowego powietrznego lub glikolowego wymiennika ciepła, montaż dodatkowej chłodnicy freonowej na kanale nawiewnym lub dodatkowych czujników np. dwutlenku węgla lub czadu to dodatkowe urządzenia które nie są konieczne do prawidłowej i w pełni funkcjonalnej pracy instalacji wentylacji mechanicznej, ale niewątpliwie ją wzbogacają i poprawiają komfort użytkowania.
Sprawnie działający system rekuperacji przynosi wyeliminowanie z pomieszczeń szkodliwej dla zdrowia i budynku, wilgoci, filtrowanie powietrza i oczyszczenie go ze smogu i antyalergenów, a dzięki odzyskowi ciepła także oszczędności na ogrzewaniu. By jednak rekuperacja funkcjonowała poprawnie powinna działać w oparciu o kompletny projekt wentylacji mechanicznej przygotowany przez doświadczonego fachowca. Pamiętajmy, że rekuperacja jest instalacją zabudowaną: projekt jest więc niezbędny, by w razie gruntownego remontu lub awarii mieć natychmiastowy podgląd na to, jak przebiega system rur rozprowadzonych w przegrodach budowlanych.