Cechy domu pasywnego
Dom pasywny znamionuje kompleksowość koncepcji odnosząca się do całości obiektu, jego elementów, jego funkcjonowania i oddziaływania na środowisko.
Dom pasywny charakteryzuje zespół cech związanych z wykorzystaniem energii, będących efektem projektu konstrukcyjnego, a także związanych z jego użytkowaniem, których najważniejsze to:
- minimalizacja zapotrzebowania na energię do ogrzewania,
- oszczędność energii do ogrzewania wody,
- racjonalne użytkowanie energii elektrycznej,
Do spełnienia kryterium ekstremalnie małego zużycia energii w domu pasywnym konieczne są:
- wykorzystanie źródeł energii w samym domu oraz dostępnych oraz w otaczającym dom środowisku, do realizacji potrzeb energetycznych budynku (ogrzewanie, przygotowanie ciepłej wody użytkowej, zasilanie urządzeń elektrycznych);
- odpowiednie rozwiązania architektoniczno-konstrukcyjne;
- zastosowanie energooszczędnych chłodziarek, zamrażarek, zmywarek, suszarek i innych urządzeń gospodarstwa domowego.
W projektowaniu domu pasywnego, w zakresie rozwiązań konstrukcyjno – eksploatacyjnych, niezbędne stają się:
- odpowiednia architektura i usytuowanie, sprzyjająca ochronie cieplnej budynku, z włączeniem słonecznych systemów grzewczych, a również istotnym elementem tej architektury jest minimalizacja współczynnika kształtu A/V (zmniejszenie powierzchni zewnętrznych przegród budowlanych w stosunku do kubatury zmniejsza straty ciepła przez przenikanie przez te przegrody);
- wysoka izolacyjność przegród zewnętrznych i wewnętrznych, w tym okien;
- wentylacja z systemem odzysku ciepła;
- kompleksowość systemów regulacyjnych, wysoka sprawność zautomatyzowanych, elektronicznie sterowanych systemów grzewczych;
- energooszczędne odbiorniki energii i oszczędne użytkowanie wody.
Określone właściwości odnoszące się do przegród, szczelności domu, sprawności rekuperatora to niejedne cechy domu pasywnego.
Spełnienie kryteriów małego zużycia jest ułatwione np. poprzez:
- wykorzystanie energii promieniowania słonecznego do zaspokojenia potrzeb energetycznych;
- wykorzystanie kolektorów słonecznych lub pomp ciepła do podgrzewania wody użytkowej i/lub ogrzewania;
- ewentualne doprowadzenie świeżego powietrza poprzez gruntowy wymiennik ciepła, który stanowi rura zakopana w ziemi;
Możliwe są inne rozwiązania niekonwencjonalne, dotyczące pozyskiwania, magazynowania i utylizacji energii i odpadów, w tym:
- zapewnienie, poprzez odpowiedni kształt budynku, jego współistnienia z otoczeniem;
- stosowanie niekonwencjonalnych materiałów budowlanych, w tym specjalnych osłon szklanych (okien ze szkła słonecznego, szkła absorbcyjnego, pokryć o niskiej emisyjności), izolacji transparentnych, itp.;
- super izolacje (próżniowe),
- systemy fotowoltaiczne,
- sezonowe magazynowanie energii cieplnej w gruncie;
- magazynowanie ciepła przy wykorzystaniu zjawiska zmiany stanu skupienia (materiał magazynujący – woski, parafiny i inne);
- wykorzystanie naturalnej oczyszczalni ścieków;
- wykorzystanie wody deszczowej;
- zastosowanie ogniw paliwowych do produkcji energii elektrycznej i ciepła.
Opracowanie:
- Dr inż. Ryszard Wnuk
- Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
- Dyrektor Polsko-Japońskiego Centrum Efektywności Energetycznej