Definicje budynku pasywnego

Ostatnimi czasy, przy najrozmaitszych okazjach, coraz częściej daje się słyszeć hasło „budynek pasywny”.

Co tak naprawdę oznacza ta nazwa? Sprawa ta nurtuje szczególnie osoby mające zamiar przystąpić do budowy własnego domu.

W 1988 r., dr Wolfgang Feist założyciel Instytutu Domu Pasywnego w Darmstadt zdefiniował tego typu obiekt w sposób następujący:

Dom pasywny jest budynkiem o ekstremalnie niskim zapotrzebowaniu na energię do ogrzewania wnętrza (15 kWh/m2/rok), w którym komfort termiczny zapewniony jest przez pasywne źródła ciepła takie jak: zyski od mieszkańców, urządzeń elektrycznych, ciepła odzyskanego w wyniku procesu wentylacji, dogrzewanie powietrza wentylującego budynek np. rekuperacji, słońca itp.”. W takim rozumieniu budynek pasywny jest obiektem, który w swej filozofii racjonalnie i maksymalnie wykorzystuje energię i następnie bez zbędnych strat odzyskuje ją celem ponownego wykorzystania.

Jak odnoszą się do tego normy Europejskie?

Według wytycznych zaproponowanych przez REHVA (Federacji Europejskich Stowarzyszeń Ogrzewnictwa, Wentylacji i Klimatyzacji) budynek tej klasy jest definiowany jako obiekt o bardzo wysokiej efektywności energetycznej, wymagający określenia energii pierwotnej. W ten sposób bardzo niskie lub nieomal zerowe zapotrzebowanie energii budynku powinno być pokryte, w znacznym stopniu, z odnawialnych źródeł energii lub ze źródeł odnawialnych wytwarzanych na miejscu.

 W innym jeszcze spojrzeniu na problematykę budynek pasywny jest obiektem, który nie wymaga dostarczania energii z zewnętrznych źródeł do ogrzewania i chłodzenia i w tym znaczeniu jest to obiekt o skrajnie niskim lub zerowym zapotrzebowaniu na energię do ogrzewania i chłodzenia tzw. budynek zero – energetyczny. W takim znaczeniu pasywność tego obiektu polega na niedostarczaniu energii (konwencjonalnej) z zewnątrz.

W architekturze ugruntowane jest pojęcie słonecznych domów pasywnych, gdzie termin „pasywny” odnosi się do energii słonecznej [1].

W takim ujęciu domy pasywne korzystają z technik pasywnego (biernego) ogrzewania słonecznego, co oznacza naturalne wykorzystywanie zysków słonecznych przez m.in. właściwą orientację domu względem stron świata i dużego przeszklenia południowej elewacji budynku. Techniki takie pozwalają wykorzystać promieniowanie słoneczne do oświetlania i ogrzewania pomieszczeń z użyciem okien, a także magazynowania ciepła w oświetlanych ścianach wewnętrznych. Są to więc techniki niewykorzystujące wymuszonego przepływu czynnika odbierającego ciepło, a także przemian energii cieplnej.

Dla odróżnienia czynne (aktywne) techniki pozyskiwania energii ze słońca opierają się na wykorzystaniu wymuszonego przepływu czynnika grzewczego, którym może być ciecz lub powietrze- przykładem mogą być cieczowe lub powietrzne kolektory słoneczne lub też na wykorzystaniu przemian energii- przykładem mogą być ogniwa fotowoltaiczne, w których energia promieniowania słonecznego zamienia się na elektryczność.

Jak zatem wygląda zapotrzebowanie na energię?

W budynku o skrajnie niskim zapotrzebowaniu na energię przyjęto, że całkowite zużycie energii pierwotnej do ogrzewania, chłodzenia, na potrzeby podgrzewania ciepłej wody użytkowej, zasilania urządzeń elektrycznych nie przekracza 120 kWh/m2 rocznie, a ponadto przyjmuje się jako wartość graniczną szczytowego zapotrzebowania na moc do ogrzewania domu pasywnego wartość 10 W/m2. Poniżej tej wartości zapotrzebowanie na energię do celów grzewczych przestaje być ekonomiczne.

Jak podaje literatura, zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania wzniesionych w Niemczech budynków pasywnych jest o 75% mniejsze niż w obiektach standardowych wzniesionych zgodnie z przyjętymi w tym kraju przepisami nakazującymi wznosić budynki w standardzie energooszczędnym – 70 kWh/m2 rok.

Warto do tego dodać, że w Polsce zapotrzebowanie na ciepło budynków standardowych mieści się w granicach od 90 do 120 kWh/m2/rok, a budynków energooszczędnych w granicach od 30 do 60 kWh/m2/rok. Wobec tego jasno widać jak budynki pasywne, ze swoim zapotrzebowaniem na ciepło o nieprzekraczalnej wartości 15 kWh/m2/rok przyczyniają się do ograniczenia zużycia energii.

Literatura:

[1] Wnuk R. „Budowa domu pasywnego w praktyce” , Przewodnik Budowlany 2012 str. 10-11.

Opracowanie: mgr inż. Joanna Kopica, mgr inż. Radosław Turski. A. O.

Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji.