Dach, ściany, okna i wentylacja w domu pasywnym. Cz. I
Od czego najlepiej zacząć?
Cechą szczególną, wyróżniającą budynek pasywny i stanowiącą ważny element wyróżniający go na tle pozostałych budynków jest ograniczenie do minimum, strat ciepła przez przegrody zewnętrzne stykające się bezpośrednio ze środowiskiem zewnętrznym, oraz jego posadowienie na odpowiednio zaizolowanej płycie fundamentowej, tak aby ograniczyć uciekanie ciepła na zewnątrz do minimum. Już na etapie projektowania budynku pasywnego należy wyeliminować mostki cieplne, ewentualnie dążyć do ich minimalizacji.
Podstawowe elementy służące zminimalizowaniu strat ciepła w domach energooszczędnych.
W Polsce najpopularniejszym rozwiązaniem, bardzo chętnie i powszechnie stosowanym obecnie są budynki o ścianach dwuwarstwowych, co jednak przyczynia się w miejscach połączeń do powstawania mostków termicznych, skutkujących stratami ciepła. Można je oczywiście ograniczyć np. poprzez zastosowanie materiałów o dobrych parametrach termoizolacyjnych i dużej wytrzymałości na ściskanie np. bloczki ze szkła piankowego czarnego, (które są dosyć drogie), ewentualnie bloczki wykonane z gazobetonu czy też z bloczki wykonane z włókno- betonu w obudowie z polistyrenu lub bloczki silikatowe, wszystkie te rozwiązania od strony konstrukcyjnej wymagają analizy pod kątem nośności ścian, ale to nie jedyny problem ograniczenia strat ciepła w budynku.
Co jest jeszcze ważne?
Innym elementem generującym znaczne straty w budynku są schody. Architekci w tym przypadku zalecają aby rezygnować ze schodów żelbetowych na rzecz schodów z o tzw. „lekkiej konstrukcji” co również przyczynia się do ograniczenia mostków termicznych. Jeszcze innym rozwiązaniem w przypadku budownictwa pasywnego jest wykonywanie budynków w nowej technologii tzw. domów szkieletowych co również jest korzystne pod tym względem, że ciężkie murowane ściany lepiej przewodzą ciepło, niż ściany o konstrukcji drewnianej, a konstrukcje drewniane wraz z materiałem termoizolacyjnym mają mniejszą przewodność ciepła niż ściany murowane. Materiały z których wykonane będą ściany nośne w budynku pasywnym muszą odpowiadać wymaganiom stawianym standardowi budynku pasywnego. Dla przykładu mury z bloczków z betonu komórkowego, przystosowane do murowania na cienką spoinę mają w zależności od producenta l od 0,16-0,11 W/mK.
Można przy użyciu tego typu materiałów zastosować mur jednowarstwowy, bo izolacyjność ścian dzięki tym parametrom zostanie zachowana w sposób wymagany dla standardu budynku pasywnego. Ważny jest też sposób łączenia ścian działowych, można w ten sposób ograniczyć się do metalowych łączników, które nie generują dużej liczby mostków termicznych. W miejscu gdzie łączy się nadproża podokienne można stosować rozwiązania systemowe, które w zależności od firmy, oszczędzają czas i koszty budowy. Budynki o standardzie pasywnym jak podaje wiele definicji powinny w zakresie gospodarki ciepłem przypominać „termos”, innymi słowy powinny być dobrze zaizolowane. Szczelność konstrukcji uzyskujemy m.innymi przez zastosowanie gotowych ścian z prefabrykatów, chociaż jest to rozwiązanie drogie. No tak, może ktoś powie, ale czy to znaczy, że w tego typu domu mamy się dusić? Odpowiedź brzmi nie. Budynek pasywny powinien być wyposażony w wysokosprawną wentylację mechaniczną z możliwością odzysku ciepła (rekuperacją). Zatem w tym zakresie istnieje duże pole dla pomysłowości instalatora.
Poprawna instalacja wentylacji podstawowym warunkiem działania domu pasywnego.
Sieć kanałów wentylacyjnych powinna być tak dobrana oraz zaprojektowana, aby budynek nie generował dużych strat ciepła przez system wentylacji. Poza tym należy pamiętać, że standard przyznawany budynkom pasywnym uzyskuje się m.innymi poprzez próbę szczelności czyli parametr n50≤ 0,6 l/h, a sprawność rekuperacji powinna wynosić ≥ 75% przy poborze energii na poziomie < 45 Wh/m3. W tym celu dobrze jest na etapie projektu przewidzieć zintegrowane systemy wentylacyjne np. system kanałów wentylacyjnych umieszczonych w stropodachu. Kolejnym elementem budynku pasywnego jest zastosowanie odpowiedniej stolarki okiennej dla potrzeb energetycznych budynku. Okna w budynku pasywnym najlepiej aby były zespolone, wypełnione gazem i powleczone powłoką niskoemisyjną, które przepuszczają do pomieszczenia krótkofalowe promieniowanie słoneczne, a zatrzymują długofalowe promieniowanie cieplne próbujące się z niego wydostać a pochodzące od ogrzewania.
Szerzej o oknach, montażu i ich znaczeniu.
Bardzo ważnym elementem jest zastosowanie szyby o niskim współczynniku np. U = 0,6 W/m2K. Ponieważ pamiętamy, że wymagania w zakresie współczynnika przenikania ciepła przez okna wynoszą ≤ 0,8 W/m2K, przy współczynniku przepuszczalności słonecznej ≥ 60%. Montaż okien w budynku pasywnym najlepiej wykonywać przy udziale wyspecjalizowanych firm, ponieważ obarczone jest to ścisłymi wymogami w zakresie montażu, poza tym okna do domów pasywnych szczególnie okna fasadowe są drogie, a zatem musimy mieć pewność, że przy ich montażu szyba nie ulegnie uszkodzeniu, a ich uszczelnienie będzie wykonane w sposób fachowy. Każda nieszczelność to dla nas strata energii. Okna do budynku pasywnego powinny posiadać certyfikat budownictwa pasywnego.
Pogłębiaj swoją wiedzę, czytaj poradniki
Opracowanie: mgr inż. Joanna Kopica, mgr inż. Radosław Turski A. O.
Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji.
