Wpływ poprawy klasy energetycznej budynku na budżet domowy oraz środowisko naturalne
Za pomocą wdrożenia odpowiednich działań nawet istniejący budynek, wybudowany według dawnych standardów energetycznych, charakteryzujący się wysokim zapotrzebowaniem na energię, szczególnie w porównaniu do swoich nowoczesnych energooszczędnych odpowiedników, może w każdej chwili ograniczyć swoją energochłonność, poprawiając tym samym swoją klasę energetyczną. W niektórych przypadkach budynek taki może spełnić warunki domu energooszczędnego lub nawet pasywnego.
Do działań umożliwiających zwiększenie efektywności energetycznej, a więc poprawę klasy energetycznej budynku należą:
- Racjonalizacja użytkowania energii- zespół przedsięwzięć polegających na przemyślanym gospodarowaniu energią. Ich efektem jest ograniczenie zużycia ciepła i elektryczności w budynku.
- Samodzielna (przydomowa) produkcja energii w oparciu o źródła odnawialne- inwestycja w urządzenia i systemy do przydomowej produkcji ciepła i elektryczności korzystające z energii wiatru, słońca, wody i Ziemi. Ich efektem jest ograniczenie zapotrzebowania budynku na energię sieciową i wytwarzaną konwencjonalnie, czyli np. z węgla, gazu, ropy.
Należy pamiętać o tym, że działania prowadzące do zwiększania efektywności energetycznej mają głęboki sens, albowiem służą ograniczeniu zużycia, bardzo szybko wyczerpujących się, paliw konwencjonalnych, a co za tym idzie zmniejszeniu emisji do atmosfery szkodliwych substancji, będących efektem działania elektrowni konwencjonalnych. W związku z tym przy określaniu efektywności energetycznej obiektu ważny jest również efekt ekologiczny płynący z ograniczenia zużycia energii Słuszne jest stwierdzenie, że jeżeli zwiększanie efektywności energetycznej prowadzi do ograniczenia zużycia paliw konwencjonalnych, czyli do zmniejszenia emisji szkodliwych substancji, to można to osiągnąć nie tylko za pomocą ograniczenia zużycia energii, ale również, a być może przede wszystkim, za pomocą zastąpienia energii wytwarzanej konwencjonalnie „zieloną energią” pochodzącą ze źródeł odnawialnych, czyli za pomocą stosowania obu grup działań, przedstawionych powyżej.
W związku z tym wypada przeanalizować jeszcze jeden pozytywny aspekt racjonalizacji użytkowania energii, którym jest, wynikająca z ograniczenia zużycia energii, możliwość zmniejszenia wydatków finansowych ponoszonych przez konsumentów na energię. W tym wypadku obecność „zielonej energii” w sieci nie rozwiązuje sprawy, ponieważ energia taka, dla konsumenta, wcale nie musi być tańsza od tej wytworzonej konwencjonalnie. W takim wypadku konsument nie odczuje różnicy finansowej. Rozwiązaniem problemu jest samodzielne wytwarzanie „zielonej energii” przez konsumentów w systemach autonomicznych (off-grid). Z ekonomicznego punktu widzenia jest to znacznie lepsze rozwiązanie niż racjonalizacja użytkowania energii, ponieważ umożliwia ono całkowite obcięcie wydatków ponoszonych na energię, co następuje po okresie zwrotu inwestycji w odnawialne źródła energii., podczas gdy strategia racjonalizacyjna umożliwia jedynie ograniczenie tych wydatków. Należy bowiem pamiętać o tym, iż nawet najbardziej udane wprowadzenie racjonalizacji użytkowania energii w obiekcie nie daje możliwości całkowitego obcięcia wydatków na energię, a tylko przyczynia się do ich zmniejszenia lub raczej do zmniejszenia tempa wzrostu tych wydatków, gdyż przewiduje się ciągły wzrost cen energii wytwarzanej konwencjonalnie.
Dla konsumenta zainteresowanego samodzielnym wytwarzaniem energii w oparciu o źródła odnawialne najważniejsze są dwie rzeczy decydujące o opłacalności inwestycji:
- wartość mocy systemu, umożliwiająca całkowite pokrycie zapotrzebowania energetycznego,
- okres zwrotu inwestycji.
Wiadomo, że im krótszy jest okres zwrotu inwestycji, tym inwestycja jest bardziej opłacalna ekonomicznie.
Jednymi z czynników wpływających na długość tego okresu są cena urządzeń i koszt ich instalacji oraz obecna cena energii wytwarzanej konwencjonalnie. Zwykle są to podstawowe czynniki brane pod uwagę przy rozpatrywaniu opłacalności inwestycji w odnawialne źródła energii. Należy jednak pamiętać, że nie są to czynniki jedyne, albowiem na okres zwrotu inwestycji wpływa jeszcze m.in. tempo wzrostu cen energii wytwarzanej konwencjonalnie, różnego rodzaju zachęty w postaci dotacji, kredytów preferencyjnych, itp. oraz stosowanie racjonalnego użytkowania energii. Bardzo ciekawy jest aspekt jednoczesnego stosowania strategii racjonalnego użytkowania energii oraz urządzeń wytwarzających energię ze źródeł odnawialnych. Z wcześniejszej części artykułu wynika, iż już samodzielne stosowanie urządzeń wytwarzających energię ze źródeł odnawialnych znakomicie przyczynia się do ograniczenia emisji do atmosfery szkodliwych substancji, a więc spełnia tę samą rolę, co racjonalizacja użytkowania energii, dzięki czemu już niema potrzeby jej stosowania. Albowiem obiekt w pełni zasilany energią pochodzącą ze źródeł odnawialnych, pomimo nie stosowania w nim żadnego z elementów strategii racjonalnego użytkowania energii, znacznie lepiej wpływa na podniesienie efektu ekologicznego, niż zasilany energią konwencjonalną obiekt, w którym stosuje się wszystkie elementy strategii racjonalnego użytkowania energii. Mimo tego stosowanie strategii racjonalnego użytkowania energii w obiekcie zasilanym energią pochodzącą ze źródeł odnawialnych przyczynia się do ograniczenia wartości mocy systemu off-grid, dzięki czemu dodatkowo przyspiesza okres zwrotu inwestycji w odnawialne źródła energii.
Podsumowanie
Bezpośrednim efektem racjonalizacji użytkowania energii jest ograniczenie zużycia energii elektrycznej i cieplnej w obiekcie, a co za tym idzie ograniczenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery przez elektrownie konwencjonalne, co stanowi jej nadrzędny cel. W efekcie stosowania działań racjonalizacyjnych mieszkańcy budynku zyskują przede wszystkim możliwość zmniejszenia tempa wzrostu wydatków ponoszonych na energię. W związku z tym, iż rozwój gospodarczy społeczeństwa pociąga za sobą ciągłe zwiększanie konsumpcji energii, można mieć wrażenie, iż strategia racjonalizacyjna ze swoimi ograniczeniami nie za dobrze się w niego wpisuje, wobec czego zasadność działań racjonalizacyjnych może być dyskusyjna. Zrozumiałe jest więc poszukiwanie rozwiązań umożliwiających osiągnięcie nadrzędnych celów strategii racjonalizacyjnej bez potrzeby stosowania proponowanych przez nią ograniczeń. Rozwiązaniem takim jest zasilanie obiektów energią wytworzoną w oparciu o źródła odnawialne w przydomowych systemach autonomicznych (off-grid). Należy jednak pamiętać, że i to może się wydać dyskusyjne, jeżeli nie wdroży się działań prowadzących do oszczędnego i przemyślanego użytkowania energii, ponieważ ilość produkowanej energii będzie niepotrzebnie zawyżona. Złotym środkiem jest więc stosowanie obydwóch grup działań jednocześnie, co będzie miało miejsce, gdy najpierw ograniczy się zużycie energii w budynku za pomocą działań racjonalizacyjnych, a następnie, pozostałe zapotrzebowanie energetyczne pokryje się samodzielnie wytworzoną energią.
Pogłębiaj swoją wiedzę, czytaj poradniki
Opracowanie: mgr inż. Joanna Kopica, mgr inż. Radosław Turski.
Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji.
